Diyetisyen M.Fırat DEMİR
Okulların birinci ara tatili başlamış bulunmakta, çocuklarınızın tatil boyunca geçirecekleri vakitleri hem güzelce değerlendirmelerini hem de beslenmelerine dikkat etmeleri için büyük bir fırsattır. Çocuklarımıza sağlıklı beslenmenin faydalarını şimdiden aşılamamız gerekmektedir. Aşağıda kısaca bahsettiğimiz hususlara dikkat edilirse çocuklarımızı sağlıklı bir yaşam beklemiş olacaktır.
Ergenlik çağında büyüme hızlıdır. Hızlı büyüme ve gelişme ise enerji ve besin öğelerine ihtiyacı arttırır. Gencin artan ihtiyaçlarının karşılanmasında çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sorunların bir bölümü gencin yaşam şekliyle, bir bölümü ise bilinçsizlik nedeniyle kazanılan hatalı alışkanlıklarla ilgili olabilir. Sorunların giderilip, gencin sağlıklı büyüme ve gelişmesini sağlayacak beslenme koşullarına kavuşturulmasında ve ileriki yaşamında sağlığını olumlu etkileyecek alışkanlıkların kazandırılmasında aileye, okula ve toplumun diğer kurumlarına önemli görevler düşmektedir.
Okul Çocuğunda Sağlıklı Beslenme Önerileri
Çocuğunu okula gönderen ebeveynler, çocuklarının beslenme zamanları konusunda önemli ölçüde rahatladıklarını düşünebilirler. Oysa okula başlayan çocuğun beslenme konusunda en az eskisi kadar ebeveynlerinin denetimine gereksinimi vardır. Çocuğun okulda yiyeceği besinleri kendi seçebilmesi, arkadaşlarından etkilenmesi ve okul sonrası yiyeceği ikindi kahvaltısını atıştırma şeklinde geçiştirme eğilimi, ebeveynlerin denetimini daha da önemli kılmaktadır. Ara öğünleri atlamamaya dikkat ve özen göstermeleri gerekmektedir.
Okul çocuğu, halen büyüme dönemindedir.
Büyüme gereksinimleri ve fiziksel aktivite, genetik özellikler, vücut yapısı okul çocuğunun besinsel gereksinimlerini belirler. Bu yaş grubunda çocukların gereksinim duyduğu besinlerin kalitatif özellikleri erişkinlerle aynı olmakla birlikte gereksinim duyulan miktarlar önemli farklılıklar gösterir. Özellikle hızlı büyüme dönemlerinde iştah artar; büyüme yavaşladığında ise öğünlerde alınan besin miktarları ve ara öğünlerde atıştırma azalır. Karbonhidrat ve yağlar, büyüme ve fiziksel aktivite için enerji sağlar. Protein, vücut dokularını oluşturur, devamlılığını ve gereğinde onarımını sağlamakta olup sağlıklı büyüme açısından özellikle önemlidir. Okul çocuklarının her gün 2-3 porsiyon et, balık ya da kümes hayvanları gibi protein içeriği yüksek besinleri tüketmesi sağlanmalıdır. Süt ve süt ürünleri de iyi birer protein kaynağıdır.
Okul çocukluğu döneminde alınan çeşitli vitamin ve mineraller de büyüme gelişmeyi destekler. Çocukluk çağında alınan kalsiyum miktarı, kemik ve diş gelişiminin yanı sıra ileri yaşlarda osteoporozun önlenmesi açısından da önem taşır. Küçük çocuklarda süt ve süt ürünlerinden ya da koyu yeşil yapraklı sebzelerden alınan kalsiyum genellikle günlük gereksinimi karşılamaya yeterli olmaktaysa da adolesan çağa yaklaşıldığında artan kalsiyum gereksinimleri her zaman karşılanamayabilir. Büyüme sırasında kan hacminin hızla artması nedeniyle demir gereksinimi de artar. Kızlarda menstrüasyonun başlamasıyla artan demir kayıplarının da karşılanması gerekir. Et, balık, kümes hayvanları, demirle zenginleştirilmiş ekmek ve tahıllar en iyi demir kaynaklarıdır.
Sınav Döneminde Beslenme Nasıl Olmalı ?
Sınav dönemlerinde beslenme alışkanlıkları daha da önem kazanıyor. Bu dönemde mutlaka kahvaltı yapılmalı, öğün atlanılmamalı, ara öğünlerde çabuk enerji vermesi için kuru meyveler, kavrulmamış kuruyemişler tercih edilmeli."
Bu bilgiler ışığında, süt çocukluğu ve oyun çocukluğu döneminde olduğu gibi, çoğu kez ihmale uğrayan okul çocuğu beslenmesine de özen gösterilmesinin, çocukların standart büyüme ve gelişmelerini sağlamanın yanı sıra ileriki yıllarda sağlıklı beslenme alışkanlıklarını sürdürmeleri ve ateroskleroz, hiperkolesterolemi, tip II diyabet gibi hastalıklardan korunmalarını sağlayacağı unutulmamalıdır.
Esenlikler Dilerim
